Cột thu lôi, một bộ phận quan trọng trong hệ thống chống sét, không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho con người mà còn bảo vệ tài sản và thiết bị điện điện trước các tác động nguy hiểm của sét. Trong bài viết dưới đây, Chống sét VN sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về cột thu lôi, từ khái niệm, nguyên lý hoạt động cho đến lợi ích và hướng dẫn lắp đặt.
Cột thu lôi là gì?
Cột thu lôi là một thiết bị được lắp đặt trên các công trình để thu và dẫn dòng sét xuống đất, giảm nguy cơ gây hại do sét đánh. Về cấu tạo, cột thu lôi chống sét gồm 3 thành phần chính: đầu kim thu lôi (hay kim thu sét), dây dẫn và hệ thống tiếp địa.
Được phát minh bởi Benjamin Franklin vào thế kỷ 18, đến nay cột thu lôi vẫn là giải pháp phổ biến nhất hiện nay trong việc bảo vệ công trình khỏi nguy cơ sét.
Nguyên lý hoạt động của cột thu lôi chống sét
Cột thu lôi hoạt động dựa trên nguyên lý dẫn điện. Khi sét hình thành, cột thu lôi sẽ thu hút tia sét, sau đó dẫn dòng điện qua dây dẫn xuống hệ thống tiếp địa chôn dưới đất. Nhờ vậy, dòng sét được phân tán an toàn, tránh gây thiệt hại cho công trình.
“Cột thu lôi – thiết bị quan trọng đảm bảo an toàn cho con người và công trình trước tác động của sét.”
Lợi ích khi sử dụng cột thu lôi chống sét
Đầu tư lắp đặt cột thu lôi chống sét là khoản đầu tư xứng đáng, bởi lẽ lắp đặt cột thu lôi sẽ giúp:
- Bảo vệ con người và tài sản khỏi các nguy cơ từ sét đánh như cháy, nổ,…
- An toàn cho các thiết bị điện tử, tránh bị hư hại do dòng sét lan truyền hoặc đánh trực tiếp.
- Tiết kiệm chi phí cho tương lai bởi sẽ tránh được những thiệt hại về kinh tế, tài sản do sét gây ra.
Xem thêm: Tìm hiểu thêm về cột thu lôi.
Các loại cột thu lôi chống sét phổ biến hiện nay
Cột thu lôi Franklin truyền thống
Cột thu lôi Franklin là tên gọi để chỉ hệ thống chống sét trực tiếp được phát minh bởi nhà khoa học Benjamin Franklin – một hệ thống bảo vệ rất phổ biến và hiệu quả trong một phạm vi giới hạn nhất định.
- Cấu tạo: Đầu kim thu sét Franklin (cổ điển) là một thanh kim loại (thép, thép mạ kẽm, thép mạ đồng, đồng, …) có đầu nhọn, đường kính D14 đến D20, dài từ 0,5 đến 1.5m.
- Ưu điểm: Cấu tạo đơn giản, dễ chế tạo hoặc mua trên thị trường với giá thành thấp.
- Nhược điểm:
- Cần phải lắp nhiều kim cho một công trình.
- Hiệu quả bảo vệ không cao, các công trình lắp đặt cột thu lôi Franklin vẫn có nguy cơ bị sét đánh.
- Hoạt động thụ động, chờ sét đánh vào chính mình.
Cột thu lôi truyền thống chỉ phù hợp với nhà ở dân dụng có diện tích nhỏ, kinh phí lắp đặt chống sét thấp và không yêu cầu mức độ bảo vệ cao.
Cột thu lôi chống sét chủ động (ESE)
Nhận thấy khuyết điểm của cột thu lôi Franklin, các nhà khoa học đã phát triển kim thu sét ESE (Early Streamer Emmision) để mang đến hiệu quả bảo vệ cao hơn.
- Nguyên lý hoạt động: Trong điều kiện mưa dông, khi tích lũy điện tích âm đủ lớn ở các đám mây, kim thu sét ESE sẽ phát ra dòng điện tích dương, tạo tia tiên đạo hướng lên sớm hơn các điểm khác, tạo ra kênh dẫn sét an toàn.
- Ưu điểm:
- Công nghệ hiện đại, hiệu quả bảo vệ cao hơn nhiều lần so với kim Franklin.
- Vùng bảo vệ lớn, bán kính từ 40m đến 120m tùy model, chỉ cần 1 kim để bảo vệ cả công trình.
3. Nhược điểm:
- Giá thành cao hơn so với cột thu lôi chống sét Franklin.
- Cần chọn sản phẩm chất lượng nếu không hiệu quả bảo vệ cũng không cao hơn so với cột thu lôi truyền thống.
Cột thu lôi ESE phù hợp với đa dạng công trình, từ nhà ở dân dụng đến nhà máy, xí nghiệp, sân bay, cầu cảng hay công trình viễn thông.
Hướng dẫn lắp đặt chi tiết cột thu lôi
Bước 1: Chọn vị trí lắp đặt
- Đặt cột thu lôi ở điểm cao nhất của công trình.
- Đảm bảo khoảng cách an toàn với các vật liệu dễ cháy.
Bước 2: Kết nối với hệ thống dây dẫn sét
- Dùng dây dẫn chất lượng cao để nối cột thu lôi với hệ thống tiếp địa.
- Lưu ý: Kiểm tra định kỳ để đảm bảo khả năng dẫn điện tốt.
Bước 3: Lắp đặt hệ thống tiếp địa
- Hệ thống tiếp địa nên được thiết kế chuẩn xác để phân tán dòng điện xuống đất.
- Sử dụng cọc tiếp địa mạ đồng để tăng độ bền và hiệu quả dẫn điện.
Xem thêm: Cọc tiếp địa mạ đồng: Giải pháp hoàn hảo cho hệ thống tiếp địa chống sét.
Kết luận
Cột thu lôi là một phần không thể thiếu trong việc bảo vệ công trình khỏi tác hại của sét. Với đa dạng chủng loại và công nghệ, bạn có thể lựa chọn cột thu lôi phù hợp nhất cho nhu cầu của mình. Đừng quên đầu tư vào bảo trì định kỳ để đảm bảo hiệu quả lâu dài của hệ thống chống sét nhé!
Nếu bạn cần tư vấn thêm về các giải pháp chống sét, hãy liên hệ với Chống sét VN ngay hôm nay để được hỗ trợ và nhận nhiều ưu đãi hấp dẫn!